कोल्हापूरची महालक्ष्मी — ज्याला भक्त अंबाबाई म्हणूनही ओळखतात — ही महाराष्ट्रातील आणि देशातील लाखो भाविकांची श्रद्धास्थाने आहे. दरवर्षी हजारो भक्त इथे दर्शनासाठी येतात. पण, केवळ भक्तीच नाही तर मूर्तीचे संरक्षण हे देखील तितकेच महत्त्वाचे आहे.
११ आणि १२ ऑगस्टला विशेष तपासणी
भारतीय पुरातत्त्व सर्वेक्षण विभाग (ASI) तज्ज्ञांकडून ११ आणि १२ ऑगस्ट रोजी मूर्तीची नियमित तपासणी करण्यात येणार आहे. या तपासणीदरम्यान प्लास्टिक फिलिंगमधून मूर्तीच्या स्थितीचा अभ्यास केला जाईल.
यावेळी भक्तांना काय दिसेल?
- तपासणीदरम्यान मूळ मूर्ती दर्शनासाठी उपलब्ध नसेल.
- त्याऐवजी उत्सव मूर्ती भाविकांसाठी दर्शन आणि पूजेकरिता ठेवण्यात येईल.
- हा बदल तात्पुरता असून तपासणीनंतर मूळ मूर्तीचे दर्शन पुन्हा सुरू होईल.
संरक्षण का गरजेचे?
प्राचीन दगडी मूर्ती वेळोवेळी वातावरण, आर्द्रता, प्रदूषण आणि सततच्या पूजेच्या प्रक्रियेने झिजतात.
यामुळे:
- मूर्तीचे मूळ सौंदर्य टिकून राहते
- ऐतिहासिक आणि सांस्कृतिक वारसा पुढील पिढ्यांसाठी जतन होतो
- नुकसान झाल्यास त्यावर त्वरित उपाययोजना करता येते
भक्तांची भावना आणि श्रद्धा:
जरी मूळ मूर्तीचे दर्शन या दोन दिवसात होणार नसले तरी उत्सव मूर्तीच्या दर्शनानेही तीच आध्यात्मिक ऊर्जा आणि प्रेरणा मिळेल. अनेक भक्तांसाठी ही संधी महालक्ष्मीच्या सेवेत सहभाग घेण्याची आणि संरक्षणाच्या प्रक्रियेचा भाग होण्याची आहे.
महालक्ष्मी मंदिर केवळ धार्मिक स्थळ नाही, तर आपल्या संस्कृतीचा आणि इतिहासाचा अमूल्य ठेवा आहे. त्यामुळे ASI ची ही तपासणी हा एक महत्त्वाचा टप्पा आहे. श्रद्धा, संरक्षण आणि वारसा — हे तिन्ही एकत्र येऊनच महालक्ष्मीचे तेज कायम राहील.