कोल्हापूर शहरातील इराणी खिजा हे गणेश विसर्जनासाठी ओळखले जाणारे एक महत्त्वाचे ठिकाण आहे. दरवर्षी हजारो गणेशभक्त आपले गणपती बाप्पा याच ठिकाणी भावपूर्ण वातावरणात विसर्जित करतात. मात्र यंदा परिस्थिती चिंताजनक आहे – पाणीस्तर जवळपास समाप्त झाला असून तलाव कोरडे पडण्याच्या स्थितीत आहे.
पाणी कमी होण्यामागील कारणे:
स्थानिक स्रोतांनुसार, कोणीतरी स्वेच्छेने पाणी पंप केल्याचा संशय आहे, परंतु अधिकृत पुष्टी मिळालेली नाही. यामुळे तलावातील पाण्याचे प्रमाण झपाट्याने कमी झाले आहे. महापालिकेने सध्या पावसापर्यंत नैसर्गिकरीत्या पाणी भरण्याची अपेक्षा व्यक्त केली आहे.
गणेश विसर्जनावर परिणाम:
गणेशोत्सव कोल्हापूरच्या संस्कृतीत विशेष स्थान राखतो. विसर्जनाच्या वेळी धार्मिक भावना, पर्यावरण संवर्धन व सुरक्षितता यांचा विचार होतो. पाणीस्तर घटल्यामुळे:
- मूर्त्यांचे पारंपरिक पद्धतीने विसर्जन कठीण होऊ शकते
- पर्यायी ठिकाणांचा शोध घ्यावा लागेल
- विसर्जन स्थळी गर्दीचे व्यवस्थापन आव्हानात्मक ठरेल
महापालिकेची भूमिका:
महापालिका प्रशासनाने परिस्थितीवर लक्ष ठेवले असून, पावसाळा सक्रिय झाल्यास तलाव नैसर्गिकरीत्या भरला जाईल, असा विश्वास व्यक्त केला आहे. तसेच, नागरिकांनी पाण्याचा अपव्यय टाळावा आणि पर्यावरणपूरक विसर्जन पद्धतींचा अवलंब करावा, असे आवाहन करण्यात आले आहे.
पर्यावरणपूरक पर्याय:
- घरगुती विसर्जनासाठी लहान टाक्या वापरणे
- कृत्रिम तलावांचा वापर
- शाडूच्या मूर्तींचा अवलंब
- मूर्ती पुनर्वापर मोहिमेत सहभाग
इराणी खिजा कोरडे पडल्यामुळे गणेश विसर्जनासाठी नवे पर्याय शोधावे लागतील. ही घटना आपल्याला पाणीसंवर्धनाचे आणि जलस्रोतांचे रक्षण करण्याचे महत्त्व पुन्हा अधोरेखित करते.