नाशिक जिल्ह्यातील हरीहर किल्ला (Harihar Fort) सध्या ट्रेकिंग प्रेमींसाठी एक लोकप्रिय ठिकाण झालं आहे. सोशल मीडियावर व्हायरल झालेल्या रील्स आणि फोटोंमुळे किल्ल्याची प्रसिद्धी वाढली, पण त्याचसोबत वाढली अत्यधिक गर्दी, आणि तिच्यामुळे निर्माण झालं नैसर्गिक आणि सुरक्षा संकट.
त्यामुळे आता वन विभागाने एक महत्त्वाचा निर्णय घेतला आहे – हरीहर किल्ल्यावर दररोज केवळ ३०० पर्यटकांनाच प्रवेश दिला जाईल.
हरीहर किल्ला: एक झपाटून टाकणारा अनुभव
अनेक युवक आणि पर्यटन प्रेमींनी इथे Adventure, Insta-Reels आणि Drone Shots घेण्यासाठी गर्दी केली.
पण, त्याचा पर्यावरणावर परिणाम?
वाढती गर्दी आणि नियोजनशून्य चढाईमुळे पुढील समस्या निर्माण झाल्या:
- पायवाटींचे नुकसान
- प्लास्टिक कचऱ्याचा प्रचंड भडका
- स्थानीय वनसंपदेवर परिणाम
- अनेक अपघात व घसरणीची प्रकरणं
या सर्व पार्श्वभूमीवर वन विभागाने किल्ल्याचे संवर्धन आणि पर्यटकांची सुरक्षितता या दृष्टीने ही मर्यादा घालण्याचा निर्णय घेतला आहे.
वन विभागाची अधिकृत भूमिका
वनविभागाचे अधिकारी सांगतात:
“हरीहर किल्ला जैवविविधतेचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. जर नियंत्रण न ठेवता गर्दी वाढली, तर किल्ल्याची रचना आणि आजूबाजूचं निसर्गसंपन्न क्षेत्र उद्ध्वस्त होईल.”
त्यामुळे ऑनलाइन रजिस्ट्रेशन, पर्यटकांची नोंदणी आणि ३०० जणांपर्यंतची मर्यादा ही व्यवस्था लागू करण्यात आली आहे.
पर्यटकांनी लक्षात ठेवावं:
- पूर्वनियोजन आवश्यक: ट्रेकसाठी ऑनलाइन बुकिंग किंवा स्थानिक अधिकाऱ्यांकडून प्रवेश परवाना मिळवावा लागेल.
- स्वच्छता आणि शिस्त पाळा: प्लास्टिक किंवा कोणताही कचरा उचलून नेणं बंधनकारक.
- घसरणीच्या रस्त्यांवर काळजी घ्या: योग्य शूज, पाण्याची बाटली, आणि प्राथमिक मदत साहित्य बरोबर ठेवा.
- गाईडसह चढाई करा: नवख्या ट्रेकर्सनी स्थानिक गाईडसोबत जाणं केव्हाही सुरक्षित.
हा निर्णय का महत्त्वाचा आहे?
- किल्ल्याचं प्राकृतिक सौंदर्य आणि इतिहास जपण्यासाठी
- भविष्यातील पिढ्यांसाठी सुरक्षित आणि स्वच्छ ट्रेकिंग अनुभव ठेवण्यासाठी
- स्थानीय पर्यावरण आणि वन्यजीव रक्षणासाठी
- अपघात, घसरण आणि अनियंत्रित गर्दीमुळे होणारे धोके टाळण्यासाठी
