महाराष्ट्र राज्य सरकारने पारंपरिक लोककला जपणाऱ्या कलाकारांसाठी एक अत्यंत स्वागतार्ह आणि महत्त्वपूर्ण पाऊल उचललं आहे. सांस्कृतिक कार्य विभागाने आज जाहीर केलेल्या ‘कलावंत जीवनविमा योजना’ अंतर्गत लावणी, तमाशा, भारूड, पोवाडा, गोंधळ यांसारख्या लोककलेसाठी कार्य करणाऱ्या वृद्ध कलाकारांना दरमहा पेन्शन आणि वैद्यकीय मदतीचा लाभ दिला जाणार आहे.
कोणासाठी आहे ही योजना?
- वय 60 वर्षांपेक्षा जास्त असलेले नोंदणीकृत कलाकार
- किमान 15 वर्षांचा कलेतील अनुभव असलेले कलाकार
- आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल वर्गातील कलाकारांना विशेष प्राधान्य
लाभ काय मिळणार?
- दरमहा ₹5,000 पेन्शन
- प्रत्येक वर्षी एकदाच मिळणारे ₹25,000 पर्यंतचे वैद्यकीय अनुदान
- कलावंत कुटुंबीयांसाठी आरोग्य विमा संरक्षण योजनेंतर्गत कॅशलेस हॉस्पिटल सेवा
सरकारचा उद्देश काय?
सांस्कृतिक कार्यमंत्री यांनी पत्रकार परिषदेत सांगितले की –
"लोककला हे महाराष्ट्राच्या ओळखीचे आत्मा आहे. या कलेला समर्पित जीवन जगणाऱ्या कलावंतांचे सन्मानपूर्वक जीवन जगण्यासाठी ही योजना तयार करण्यात आली आहे."
त्यांच्या मते, आजवर झगडत राहिलेल्या अनेक वृद्ध कलाकारांसाठी ही योजना एक आशेचा किरण ठरणार आहे.
जिल्हास्तरीय नोंदणी सुरू
कलाकारांची प्रतिक्रिया
अहमदनगर येथील ज्येष्ठ तमाशा कलाकार शालिनीबाई नाटेकर यांनी आनंद व्यक्त करत म्हटले –
"आमचं आयुष्य तमाशा आणि लावणीसाठी दिलं. आता वय झाल्यावर सरकार आमचं लक्ष घेतंय, हे खूप समाधान देणारं आहे."
आता या योजनेच्या प्रभावातून लोककलांना अधिक सन्मान मिळेल आणि येणाऱ्या पिढ्यांनाही प्रेरणा मिळेल.
#लोककला #तमाशा #लावणी #महाराष्ट्रसंस्कृती #कलावंतपेन्शन #कलावंतजीवनविमायोजना #culturalheritage
