काय आहे प्रकरण?
- महादेवी हत्तीण अनेक वर्षे नांदणी जैन मठात होती, जिथे तिची धार्मिक आणि सांस्कृतिक दृष्टिकोनातून पूजाअर्चा केली जात होती.
- पर्यावरण व वन्यजीव हक्कासाठी काम करणाऱ्या संस्थांनी प्राणी हक्क व संरक्षणाच्या आधारावर न्यायालयात याचिका दाखल केली होती.
- परिणामी, न्यायालयाच्या निर्णयामुळे महादेवीला गुजरात येथील संरक्षण केंद्रात हलवण्यात आले.
जनभावना आणि निषेध:
- ३ ऑगस्ट २०२५ रोजी कोल्हापुरात ३०,००० हून अधिक नागरिकांनी शांततामय मोर्चा काढला.
- स्थानिक लोक, जैन मठाचे अनुयायी आणि सामाजिक संघटनांनी हत्तीला परत आणण्याची जोरदार मागणी केली.
- Jio सेवा बंद करण्याचा बहिष्कार, लोकांच्या रोषाचे उदाहरण होते.
सरकारची भूमिका:
- महाराष्ट्र शासनाने या विषयात सक्रिय भूमिका घेऊन सुप्रीम कोर्टात पुनरावलोकन याचिका दाखल करण्याचा निर्णय घेतला.
- यासोबतच, हत्तीसाठी प्रस्तावित पुनर्वसन केंद्राची योजनाही तयार केली जात आहे, ज्यात हत्तीच्या कल्याणासह धार्मिक श्रद्धेचा समतोल राखला जाणार आहे.
‘वनतारा’ संस्थेची भूमिका:
- ‘वनतारा’ ही प्राणी कल्याण संस्था हत्तीच्या हितासाठी सक्रिय आहे.
- त्यांनीही याचिकेत समावेश होण्याची तयारी दर्शवली आहे, ज्यामुळे उभय बाजूंच्या हितांची जपणूक शक्य होईल.
महादेवी हत्तीच्या पुनर्परतफेडीचा मुद्दा फक्त प्राणी कल्याणाचा नसून, तो धार्मिक, सामाजिक व सांस्कृतिक मूल्यांशी जोडलेला आहे. आता कोर्टात काय निर्णय होतो याकडे संपूर्ण महाराष्ट्राचे लक्ष लागून आहे.
जनता, सरकार व न्यायालय या तिन्ही यंत्रणांमध्ये संतुलन राखणे हीच खरी गरज आहे.